Obsidian Bases: Notlarını veritabanına dönüştür!
Dosya özellikleriyle güçlü veritabanları oluşturabilirsin: hız, çoklu görünüm, filtreler ve gerçek kullanım örnekleri. PKM akışını Obsidian’da bir üst seviyeye taşı.
📌 Bu makalede neler bulacaksın?
🗃️ Obsidian Bases, tüm notlarını tek bir veritabanı gibi görüp düzenlemeni sağlıyor.
⚡ İnanılmaz hızlı: Binlerce not arasında gecikme olmadan arama ve filtreleme yapabiliyorsun.
🎛️ Tablolar, kart görünümleri ve filtrelerle notlarını bambaşka şekillerde keşfetmek mümkün.
🧩 Kitaplık, film/dizi takibi, proje yönetimi, alışkanlık takibi gibi onlarca farklı kullanım senaryosu var.
🔭 Kendi deneyimim: Daha çok bağlantı kurmaya, daha fazla şablon kullanmaya ve notları daha düzenli yönetmeye başladım.
🎙️ Podcast
🗃️ En basit haliyle, bir veritabanı nedir?
Bir veritabanı, bilgileri düzenli, erişilebilir ve güvenli şekilde saklayan sistemdir. Bir başka deyişle, yapılandırılmış verilerin düzenli şekilde saklandığı dijital bir depolama alanıdır.
Örneğin, bir işletmenin müşteri bilgileri, ürün listeleri, sipariş geçmişleri gibi veriler bir veritabanında tutulur; ihtiyaç duyulduğunda hızlıca çekilip işlenebilir.
Obsidian Bases bir veritabanı mıdır?
Tabii ki! Notlardaki meta verilerini kullanan çok güçlü bir veritabanı katmanı sunuyor.
Obsidian Bases ile bir veritabanı dosyası oluşturduğun zaman, senin kasandaki bütün notları görürsün. Üstelik inanılmaz hızlı bir şekilde.
Bases, Obsidian içindeki her şeyi tek bir veritabanı gibi görüyor.
🔮 Obsidian Bases Eklentisi- Temel Özellikler
Bases, Obsidian’ın temel eklentilerinden biri. Başlamadan önce Obsidian ayarları içinde “Bases” eklentisinin etkin olup olmadığını kontrol etmeyi unutma.
Bases satırları
Kasa içindeki her not (ve diğer dosya biçimleri) bir satırı temsil ediyor.
Bases sütunları
Her dosyaya işlediğimiz metaveriler (YAML içeriği) bir sütunu temsil ediyor.
File Property = Dosya Özelliği
Dosya özellikleri burada kilit nokta. Dosya özelliklerini tutarlı ve istikrarlı bir şekilde doldurursan, gerçekten güçlü bir veritabanı oluşturmuş olursun.
“The Dark Forest” kitabı için oluşturduğum dosyanın özellikleri şu şekilde:
İlk alakitaplar için kullandığım standart dosya özellikleri bulunuyor. Bu kitabın özellikleri bir veritabanı tablosunun sütunlarını temsil ediyor.
İkinci alan ise veritabanlarında içerik olarak görünüyor. Bir nevi Excel hücreleri gibi. Ayrıca Base veritabanlarındaki boş hücreleri doldurduğunda ya da güncellediğinde yine tekil dosyanın (yani ikinci kısım) dosya özelliğini güncellemiş oluyorsun.
Bu iki alanın dışında Obsidian’ın her dosya için kaydettiği ve görebildiği standart dosya özellikleri de çok kullanışlı. Bases veritabanları için müthiş esneklik sağlıyor:
⚡ Hız
Base dosyası oluşturduğun zaman, yalın olarak kasandaki tüm dosyaları görebiliyorsun. Yaklaşık 4500 dosya içinde tarama yaparken hiçbir takılma, gecikme yaşamıyorum.
🎛️ Çoklu Görünümler
Tablo Yerleşimi
Tablolar standart görünüm. Tipik bir Excel tablosu gibi. Dosya özellikleri sütunlar halinde eklenebilir.
Hücre içeriklerini bu aşamada kuşbakışı görebilmek ve güncelleyebilmek oldukça pratik.
Kart Yerleşimi
Eğer dosya özellikleri içinde bir görsel atanmış alan varsa, bu alanı kart görünümü için kullanabilirsin.
Kart yerleşimi için görsel içeren belli bir dosya özelliğini seçmen gerekiyor. Bu görseller Web üzerindeki bir link de olabilir, senin kasan içindeki bir görsel de olabilir. Senin tercihine kalmış.
Filtre Görünümleri
Tablo, kart ya da yakında gelecek olan Kanban yerleşimlerini filtrelemek çok kolay. Dosya özellikleri, etiketleri, tarihleri, linkleri, bağlantıları...
Dosya içeriğinde olup da süzemediğin, koşullandırma yapamadığın herhangi bir şey yok.
Görünüm Eksiklikleri
Kanban yerleşimi yolda. Tarih belirsiz.
Satır ya da sütun toplamları gibi matematiksel hesaplamalar henüz mevcut değil. Ancak planlanmış durumda.
En önemli bulduğum eksik görünüm ise Takvim yerleşimi. Bu konuda bir açıklama yok.
Eksiklere rağmen Bases üzerine birçok eklenti inşa edileceğine eminim. Proje Yönetimi, Takvim, Görev Yönetimi alanlarında güçlü eklentiler gelecektir.
👩💻 Basit Entegrasyon
Base dosyası
".base" uzantılı bir dosya yaratıp bir veritabanı oluşturabilirsin. Ben bu yöntemi tercih ediyorum daha çok. Şablonu olan birçok dosya türünün kendi ".base" uzantılı bir dosyası var benim sistemimde. Daha kullanışlı buluyorum.
Böyle bir veritabanı dosyasını oluşturduğun zaman bunu Obsidian menülerinde (dosyalar gibi) herhangi bir yerde kullanman mümkün.
Örneğin tek bir "stratejya.base" dosyası oluşturup farklı konulu görünümler eklenerek de kullanılabilir. Eğer konular birbirine yakın ise güzel ama apayrı konuların tek bir dosyada bulunması karmaşa yaratabilir.
Ayrıca doğrudan bu oluşturduğun dosyayı ya da görünümlerini herhangi bir notunun içinde kullanabilirsin.
Tekrar tekrar kullanabilmek için "stratejya.base" gibi kalıcı bir veritabanı oluşturmak en iyi yol!
Not içinde ".base" kod blokları
Notuna bir kod bloğu ekle.
Bunun adlandırma kısmına da "base" yaz.
Kasandaki tüm dosyaların olduğu bir veritabanı anında oluşur. Tıpkı dosya oluşturduktan sonra olduğu gibi görümün ve filtre düzenlemelerini yapabilirsin.
```base
```🧮 Obsidian Bases Kullanım Senaryoları
Bases ile oluşturduğun veritabanlarını nerede ne amaçla kullanabilirsin? Kısa cevap: Her yerde.
📥 "Inbox" yönetimi: Oluşturduğun notlarının mutlaka standart bir klasörü var. Bu klasörde biriken notlarını gözden geçirip, kategorilere ayırmak için kullanılabilir.
🎬 Dizi & Film takip sistemi: İzlediklerini takip etmek isteyen ve bunlardan notlar almak isteyen biriysen bu veritabanı müthiş kullanışlı. Bases duyurusu sonrası ilk yaptıklarımdan biri bir dizi takip sistemi kurmak oldu.
📚 Kitaplık: Kitap okuma alışkanlığın var ise mutlaka bir format belirleyip bir kitap veritabanı oluşturmalısın. Kart görünümü özellikle şık duruyor. Tablo görünümü ile de hız güncellemeler yapılabilir. Bu yazı içinde de verdiğim örnekler benim kitaplığımdan.
🔄 Son güncellenen (ve oluşturulan) notlar: En basit haliyle bu son notlar görünümü ile hızlı güncellemeler yapmak mümkün.
✅ Günlük alışkanlık takibi: Günlük notların içerisine ekleyeceğin dosya özellikleri ile günlük alışkanlıklarını takip edebilirsin. Yapısı ve kullanımı çok basit. Sadece alışkanlık adını ekle ve türünü "Checkbox" olarak belirle.
📋 Proje ve görev yönetimi: Şu anda kendi proje yönetim sistemini oluşturmaya başlayabilirsin Bases ile. Ancak bir iki ay içinde çok güçlü eklentilerin çıkacağını düşünüyorum.
🗺️ Gezi planlaması/rehberi: Harita bilgisi, fotoğraflar, konaklama bilgisi, gezip görülecek yerler listesi gibi verilerle zenginleştirince ortaya bir gezi veritabanı çıkartılabilir.
👥 Kişi yönetimi: Yazarlar, yönetmenler, oyuncular, arkadaşlar, dostlar, iş arkadaşları gibi kişilerin telefonları, doğum günleri, e-posta adresleri, nasıl tanışıldığı gibi ayrıntılarla faydalı veritabanlarından biri.
🌿 Bitki kataloğu: Bitki yetiştiriciliğini sevenlerin kaydını tutabileceği görsel bir veritabanı.
🧩 Hobi veritabanları: Herhangi bir konuda koleksiyon yapıyorsan bunu veritabanına çevirmen çok kolay. Pullar, paralar, eski plaklar, hediyelik eşya üretiminde kullanılan malzemeler, kahve türleri, kamp malzemeleri gibi belli bir konuda veriye sahipsen ya da olmak istiyorsan Bases ile bu verileri kolayca yönetebilirsin.
Bases Showcase
Obsidian Discord topluluğundaki "Bases Showcase" kanalını da mutlaka incele. Her gün onlarca mesaj ile ince ayrıntılı örnekler paylaşıyorlar.
🔎 Benim açımdan ne değişti?
🔭 Büyük resmi çok daha net görebiliyorum artık. Dataview de müthiş bir eklenti ama "Bases" çok ayrı bir kulvarda.
🔗 Notlarımda daha çok link kullanmaya başladım. Özellikle veritabanında görebileceğim dosya özellikleri alanında. Bu ilginç oldu. Hem daha çok ilgili bağlantı oluşturuyorum hem de veritabanından çıkış yapmadan yüzen notlarla hızlıca bilgiye erişiyorum.
🏷️ Not içi etiket kullanımım da arttı. Not yönetiminde etiketleri kullanmıyorum. Görev yönetiminde işlevsel. Bases içerisinde, "dosyanın içindeki tüm etiketlerin (görev etiketleri dahil) görülebilmesi" farklı bir bakış açısı sunuyor.
🧩 Artık daha çok şablon oluşturuyorum. Eğer bir konu hakkında tekrarlı notlar alacaksam bunu bir şablona oturtuyorum. Çünkü bunu veritabanı ile yönetmenin çok daha kolay olacağını biliyorum. Başlangıç olarak şablonları oluşturup belli bir sisteme sokmak zaman alabiliyor. Ancak sonrasında işler yağ gibi akıyor.
⚙️ Dosya özelliği "Property" eklerken çok fazla olsun istemiyordum, artık hiçbir sınırım yok. 10'u çok geçmezdim. 20, 25 tane dosya özelliği olan şablonlarım var şu anda. Tabi birçoğunun doldurulması otomatik gerçekleşiyor.
🗂️ Notlarım daha düzenli hale geldi. Veritabanlarını kullandıkça düzen ister istemez kendiliğinden geliyor. O veritabanı içindeki hücrenin eksikliğini ya da yanlışlığını görüyorsun ya, o sana batmaya başlıyor. Hızlıca düzeltip yola devam. PKM derinlik kazandı.
🚀 Obsidian, Bases veritabanları entegrasyonu ile yeniden doğdu. Bu hız, esneklik ve kullanılabilirlik benzer PKM araçlarının hiçbirinde yok. Beta aşamasından daha yeni çıkmış bir veritabanı eklentisinin böyle ileri bir seviyede olması inanılmaz.